Nonna-zzp: op weg naar regionaal werkgeverschap
Eind januari tekenden twaalf bestuurders van de Nonna-partners de intentieverklaring voor Nonna-zzp. En daarna gingen ze op de foto. Twaalf blije gezichten rondom het zojuist bezegelde document dat de inzet van zzp’ers centraal gaat regelen. “Dit is een eerste stap op weg naar modern, regionaal werkgeverschap.”
Angela Jansen, bestuurder van ZZG zorggroep, is een van de blije gezichten. Samen met collega-bestuurders Rita Arts (De Waalboog) en Marianne Nicolasen (Aqua Viva) is zij naar voren geschoven om namens de ‘club van twaalf’ beslissingen te nemen. En omdat ZORGgen, het zzp-bemiddelingsbureau van ZZG, een hoofdrol in het project gaat spelen, is zij de aangewezen persoon voor een dubbelinterview. Samen met Erinne Baarslag, specialist op het gebied van externe inhuur en projectleider van Nonna-zzp.
Noodzakelijke arbeidsvorm
De inzet van zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) is een heet hangijzer in de zorg. De sector kan eigenlijk niet meer zonder. En tegelijkertijd hangt er een zweem omheen van noodzakelijk kwaad. Als iemand die ambivalentie voelt, is het Angela. “Als ik aan zzp’ers denk, denk ik allereerst aan de mensen van ZORGgen. Die voeren met passie hun werk uit, hebben echt binding met de zorg, met cliënten. Maar ik hoor en zie natuurlijk ook de andere kant. Dat zzp’ers de ‘fijne’ diensten inpikken.” Erinne Baarslag zit wat feitelijker in het vraagstuk. Zij kijkt, zoals ze zelf zegt, met een verrekijker naar de arbeidsmarkt en ziet de noodzakelijkheid van zelfstandigen. “Op de ruim 9 miljoen werkenden in dit land is het zzp-schap een van de vormen om arbeid uit te voeren. Tegenwoordig is dat een noodzakelijke vorm.”
Richting en focus
Niet onverwacht dus dat de ‘Nonna-bestuurders’ eind januari hun handtekening zetten onder de ambitie om gezamenlijk de inzet van zzp’ers te regelen. Al klinken de woorden intentie en ambitie weinig concreet. Hoe kijken Angela en Erinne naar het belang van dat moment? “Het is absoluut een mijlpaal”, stelt Erinne. “De bestuurders hebben zich ten overstaan van iedereen uitgesproken dat ze dit gaan doen. Ze hebben zich zichtbaar gecommitteerd om er een succes van te maken.” Ook Angela kijkt terug op een wezenlijke stap. Er is lang gepraat over een gemeenschappelijk platform voor zzp’ers, vertelt zij. Over de vraag welke acties er genomen moeten worden. Of er gezamenlijk verdergegaan moet worden met ZORGgen of met iets nieuws begonnen. “De ondertekening van de intentieverklaring is een markering van dat proces. Er is een duidelijke keus gemaakt. We gaan dit echt doen. Dat schept helderheid en geeft richting en focus.”
Een win-winsituatie
De situatie bij de Nonna-partners is nu zo dat elke organisatie afzonderlijk werkt met verschillende bemiddelingsbureaus voor zzp’ers. Sommige hebben ook zelfstandige zorgprofessionals aan hun organisatie weten te binden. Daar zijn ze veel tijd mee kwijt. Voor het benaderen van verschillende individuen en bureaus, de facturatie, het checken van geldende regelgeving... Leg je die verantwoordelijkheid voor alle Nonna-partners neer bij één centrale partij, dan zorgt dat voor een eenduidiger proces, meer zekerheid en continuïteit. “Wat leidt tot meer grip en voorspelbaarheid op de inzet van zzp’ers”, weet Erinne. Dat klinkt aantrekkelijk. Maar hoe werkt dat precies? “Zorgorganisaties maken nu een wekelijkse planning en zien dan dat ze arbeidskracht tekortkomen”, legt de projectleider uit. “Maar het is belangrijker om te weten wat er verderop in de toekomst gebeurt. Zodat je samenhang kunt aanbrengen in de groep mensen die voor een locatie werkt.” Om dat te bereiken moeten de Nonna-partners zelf meer aandacht geven aan hun externe schil. Wat betekent dat ze ook (nog) beter gaan kijken naar hun eigen formatie en capaciteit. “Door samen te werken en onderling kennis uit te wisselen, kunnen organisaties een uniek voorstel naar zelfstandigen doen. Je kunt zelfstandigen continuïteit bieden waarmee het aantrekkelijker wordt om voor Nonna-zzp te werken. En tegelijkertijd kun je je voorkeur voor bepaalde personen invullen. Daarmee blijft kennis voor jouw organisatie behouden. Het is een win-winsituatie.”
Ondersteunend en gebruiksvriendelijk
Met de ondertekening van de intentieverklaring is afgesproken dat ZORGgen wordt doorontwikkeld naar wat nu nog Nonna-zzp heet. “Daarvoor moet het bemiddelingsbureau klaargemaakt worden om regionaal zzp-schap te faciliteren”, vertelt Angela. Dat vraagt ook wat aan de kant van de Nonna-partners. Verschillende stappen in de werkprocessen moeten geüniformeerd worden. Werving en selectie bijvoorbeeld, maar ook de facturatie, zaken rondom wet- en regelgeving, accordering van gewerkte uren en onboarding. Want hoe eenduidiger en efficiënter dat gebeurt, hoe sneller zzp’ers inzetbaar zijn. Erinne: “Nonna-zzp moet ondersteunend en gebruiksvriendelijk zijn.” Niet alleen voor de planners en de financiële afdeling. Ook voor de zzp’ers zelf. “Hoe makkelijk is het als je je beschikbaarheid en gewerkte uren op één manier kunt aangeven? En dat je steeds betaald wordt op dezelfde manier en volgens dezelfde voorwaarden?”
Voordelen voor zzp’ers
Nonna-zzp biedt de mogelijkheid om via één aanspreekpunt voor meerdere opdrachtgevers te werken. Dat heeft voordelen in het voldoen aan wet- en regelgeving – zoals de Wet DBA (ter bestrijding van schijnzelfstandigheid). En het spreidt de risico’s van zzp’ers. Er is volgens Angela en Erinne echter ook een inhoudelijk argument om als zelfstandige straks voor Nonna-zzp te kiezen. “Het wordt laagdrempeliger om eens bij een andere zorgorganisatie binnen te kijken en je vakinhoudelijk te verbreden. In combinatie met aantrekkelijke voorwaarden en het feit dat we geen servicekosten gaan rekenen, wordt het interessanter om via Nonna-zzp te werken dan via andere bemiddelingsbureaus.”
Gefaseerd uitrollen
Na de zomer staat de zogenoemde uitrolfase gepland. Dan gaan de eerste zorgorganisaties over naar het werken met Nonna-zzp. Dat geeft de andere de tijd om zich verder voor te bereiden. Bovendien kan er zo ook ervaring worden opgedaan en lering worden getrokken voor de volgende uitrolfases. “We zien Nonna-zzp als een winkel waar in de toekomst ook andere diensten te verkrijgen zijn”, vertelt Erinne. “Dus als Nonna-zzp straks volledig is geïmplementeerd, dan blijven we kijken en experimenteren om te zien hoe het beter kan. We werken in een markt die heel snel verandert. Daar moeten we op voorbereid zijn. Want over twee jaar willen we ook aantrekkelijk zijn in die markt.”
Geen hek maar drinkplaats
Dat sluit aan bij het beeld dat Angela heeft. Zij ziet in Nonna-zzp een eerste stap naar regionaal werkgeverschap. Waar de Nonna-partners onderling werk, talent en scholing delen, gebaseerd op goed werkgeverschap, goed werknemerschap en vertrouwen. “Dat is nog wel een stukje verder dromen dan het gezamenlijk regelen van de zzp-inzet”, geeft Angela toe. “Maar ik sta voor de regionale maatschappelijke opgave. Denken vanuit onze eigen organisaties is kortetermijndenken. We moeten zaken vanuit de lange termijn bekijken.” Dat geldt niet alleen voor de inzet van zzp’ers maar ook voor mensen in vaste dienst en flexwerkers. Zorgwerkgeverschap is daarbij belangijker dan dat iemand voor ZZG of een andere zorgorganisatie werkt, stelt Angela. “Arbeid wordt zó schaars. Dus als de taak, het team of de locatie even niet meer zo goed past, laten we die mensen dan ten minste voor de zorg in de regio behouden.” De intentieverklaring Nonna-zzp is een eerste stap op weg daarnaartoe. Of, om met de woorden van Erinne te eindigen: “In plaats van hekken op te werpen maken we binnen Nonna een drinkplaats.”
