Gepubliceerd op 13 november 2023

Raak theater over spagaat in de ouderenzorg

Ruim 1.500 zorgprofessionals uit de regio Nijmegen keken vorige week naar de theatervoorstelling Mag ik je Kussen? En daarvan liep er waarschijnlijk niet een de zaal uit zonder te zijn geraakt door de indringende productie van Theatermakers Radio Kootwijk. “Het is alsof je in de spiegel kijkt.”

“Welkom allen die werken in zorg voor ouderen en chronisch zieken. Ontzettend fijn dat jullie er zijn. Want we worden steeds ouder. We hebben steeds meer zorg nodig. We hebben jullie steeds meer nodig. Complexer, intensiever. Mag ik de handjes zien? Go, go, go. Pump up the volume. 1,4 miljoen ouderen wordt 2,6 miljoen! Handjes in de lucht.”

Het is de stem van de overheid, zorgverzekeraar, gemeente – ook wel gezien als de plaaggeesten van de zorg – die klinkt in het stuk. Denk daar een flinke beat onder waar de theaterspelers afmattend op dansen. Én het verhaal over een alleenstaande man met dementie, zijn dochter (een documentairemaakster die de hele wereld over reist) en een zorgteam met hun dilemma’s en nooit aflatende inzet voor bewoners en cliënten. Dan heb je de setting waar afgelopen week maar liefst 1.500 zorgprofessionals van Nonna-partners vijf kwartier in werden ondergedompeld.

En dat liet de meesten niet onberoerd. Daarom was er na de voorstelling een informele nazit waar de zorgprofessionals met elkaar in gesprek gingen. Over wat hen zo raakte in de voorstelling. En hoe het anders moet – én kan. Want het moet anders. Ook in de regio Nijmegen zijn de gevolgen van de vergrijzing nu al merkbaar. Een voorbeeld om dat te verduidelijken. In 2019 was 16,9 procent van de bevolking 65+. De verwachting is dat dit percentage in 2040 is gestegen naar 25,7 procent. Daarmee stijgt ook de vraag naar zorg. Dat varieert van 50 procent (in de wijkverpleging) tot 80 procent (aanspraak makend op de Wet langdurige zorg, intensieve zorg voor ouderen in een kwetsbare fase van hun leven). 

‘Meer handjes erbij’, klonk het meermaals. Het is zo begrijpelijk voor de hand liggend. Maar wat als die mensen er simpelweg niet zijn? ‘Betere begeleiding voor leerlingen en nieuwkomers in de zorg’. Ook daar kan niemand tegen zijn. Maar hoe doe je dat als je overloopt?
In de voorstelling zelf werd ook richting gegeven voor een oplossing. Zo zegt Lieke, de hoofdrolspeelster, dat de oplossing voor de problemen in de zorg niet alleen bij zorgprofessionals ligt. Ook de maatschappij – burgers, de politiek, zorgverzekeraars, het bedrijfsleven, welzijnsorganisaties en buurtinitiatieven – zijn aan zet.
Dat is waar tijdens de nazit van de voorstelling over door werd gepraat. Want wat kunnen mensen van buiten de zorg dan doen? En wat hebben zorgprofessionals nodig om in die veranderende wereld van de ouderenzorg fijn te kunnen werken?

Het leverde mooie gesprekken op en handenvol ideeën – die tot op de dag van vandaag binnen blijven druppelen via de meegegeven ansichtkaarten voor nagekomen inspiratie. Alle bedenksels worden gebundeld, geanalyseerd en teruggegeven aan de Nonna-partners. Zodat deze frisse ideeën kunnen leiden tot verandering. Hoe bescheiden misschien ook. Zo blijft de boodschap, de indringende muziek, de zang en dans van de prachtige voorstelling die Mag ik je Kussen? is, nog wel even rondzingen.

NIEUWSUPDATE! 14 december 2023
Op maandag 22 en dinsdag 23 januari 2024 komt de voorstelling Mag ik je Kussen? nogmaals naar de regio. Hier lees je daar meer over!